Jak myć chorego/niepełnosprawnego

Kąpiel raz w tygodniu.

Jeśli stan zdrowia pacjenta to umożliwia, powinien być kąpany raz w tygodniu, przy czym kąpiel może być oczyszczająca lub terapeutyczna.

Opiekunka może w domowym zaciszu przygotować kilka rodzajów kąpieli:

• kąpiel pełna
• nasiadówka
• pod prysznicem
• moczenie nóg lub rąk ew. ramion
• kąpiel w ruchu

Każda za wyjątkiem kąpieli w ruchu może być wykonana w domu. Moczenie nóg, rąk można wykonać także w łóżku przy myciu całego ciała. Nasiadówka polecana jest jako kąpiel terapeutyczna przy schorzeniach genitaliów.

Kąpiel pod prysznicem

Najlepiej spełnia swoją rolę, gdy chory czuje się zadbany i odświeżony, co również zapewnia jego dobre samopoczucie.

Zalety kąpieli pod prysznicem:

• stymulacja oraz pobudzenie układu krążenia i procesów życiowych poprzez płynącą wodę
• prysznic mniej szkodzi skórze tak jak kąpiel w wannie
• prosta możliwość mycia przy nietrzymaniu moczu lub stolca
• wygodniejsze mycie głowy
• stanowi mniejsze obciążenie dla krwioobiegu niż pełna kąpiel

O ile osoba starsza może stać lub siedzieć, należałoby przedkładać branie prysznicu nad kąpiel w wannie ze względów higienicznych. Prysznic wspomaga również samodzielną pielęgnację, opiekunka w Niemczech może asekurować i motywować osobę starszą, kontrolować poprawność wykonywanych czynności. Z pomocą stosownego wyposażenia łazienki oraz przy lekkim wsparciu chory może dbać o higienę ciała samodzielnie.

Prysznic zmienny poprawia krążenie krwi osoby starszej. Polega na polewaniu skóry na przemian ciepłą i zimną wodą. Należy zacząć od ciepłej i zakończyć prysznic zimną wodą. Można spróbować przyzwyczaić podopiecznego do zakończenia prysznicu natryskiem zimnej wody. Najlepiej ochładzać temperaturę stopniowo i z każdym kolejnym prysznicem obniżać temperaturę opłukiwania o jeden stopień. Nie powinno się zbyt gwałtownie zmieniać temperatury na początku, aby nie przestraszyć podopiecznego. Wszelkie działania należy zapowiadać i odczekać chwilę, aby uzyskać zgodę na dalsze kroki.

Przygotowanie do kąpieli

• Zawsze należy poinformować chorego o planowanej kąpieli i zapytać o jego życzenia w tym temacie,
• Należy uregulować odpowiednio temperaturę łazienki, pozamykać okna. Drzwi do łazienki powinny być zamknięte podczas kąpieli,
• Należy wyłożyć brodzik lub wannę matą antypoślizgową,
• Ze względów bezpieczeństwa uchwyty w kabinie prysznicowej oraz na wannie są bardzo pomocne,
• Chory, który stoi niepewnie, potrzebuje plastikowego krzesła w brodziku. Musi być ono zaopatrzone w antypoślizgowe wypustki,
• Jeśli chory ma nałożony gips, opatrunek lub występują choroby skórne, można zastosować specjalne osłony pod prysznicem, które umożliwią bezpieczną kąpiel. Rolę takiej osłony może spełnić także torebka foliowa szczelnie oklejona plastrem.

Przed kąpielą należy przygotować czystą zmianę odzieży oraz następujące rzeczy:

• dwa do trzech małych ręczników do rąk oraz jeden podgrzany, duży ręcznik,
• dwie świeże myjki jak również osobną myjkę lub gąbkę do higieny intymnej,
• akcesoria kąpielowe: mydło lub mydło w płynie, żel pod prysznic.

Namydlanie można ułatwić przy pomocy kostki mydła ze sznurkiem owiniętym wokół nadgarstka. ◊ Do ochrony przed zmoczeniem można ewentualnie założyć jednorazowy fartuch foliowy dostępny w specjalistycznych sklepach, m.in. z odzieżą ochronną, BHP, sprzętem rehabilitacyjnym i medycznym itp. Należy przygotować szampon do włosów, grzebień lub szczotkę. Suszarkę do włosów należy trzymać z dala od wilgoci i najlepiej nie przynosić do łazienki.

• W zależności od stanu skóry należy stosować krem do rąk lub nawilżający krem do ciała.
• Chorego należy wspierać w razie potrzeby podczas wolnego wstawania i towarzyszyć mu do łazienki.
• Należy rozebrać podopiecznego i pomóc mu usiąść pewnie na krześle prysznicowym.
• Ważne jest ustawienie zgodnie z życzeniem odpowiedniej temperatury wody.

Przebieg

Biorąc prysznic można również umyć głowę. Najlepiej zrobić to na samym końcu mycia.

Osobę starszą powinno myć się w następującej kolejności: twarz, na życzenie bez mydła, szyja i uszy (przy użyciu mydła myć razem w twarzą, ramiona i dłonie, klatka piersiowa i brzuch, plecy, nogi, następnie należy poprosić chorego o wyprostowanie się, ewentualnie założyć rękawiczki i uważać na jego pewne oparcie, sfera płciowa, sfera analna.

Po dokładnym opłukaniu podopiecznego, powinoo się dobrze osuszyć ciało osoby starszej.

Duży, ogrzany ręcznik owinąć wokół ramion pacjenta. Głowę owinąć mniejszym ręcznikiem. Chory przy wycieraniu zajmuje najlepiej pozycję siedzącą. Po drodze do pokoju zaleca się, aby chory był w szlafroku. Dopiero w pokoju nakremować i ubrać podopiecznego. Następnie można suszyć włosy.

Na końcu sprzątamy łazienkę i pokój.